Dr Anne

Wonen en werken in City Garden Clinic, Sierra Leone

Van 25 september 2020 tot 24 april 2021 hebben mijn partner Remi en ik in City Garden Clinic gewoond en gewerkt. Natuurlijk is een stukje tekst veel te beperkend om de volle omvang van mijn ervaringen over te brengen, maar ik ga het toch proberen. Het begon met dat ik graag als arts in een ‘low and/or middle income country’ wilde werken om a) vanuit mijn goed geregelde leven iets terug te kunnen geven aan mensen die dat veel harder nodig hebben en b) om werkervaring op te doen in het buitenland. Beide punten zijn geslaagd, hoewel ik moet toegeven dat ik meer B gekregen heb dan dat ik A heb kunnen bieden.

Via Remi kwam ik in contact met Gert van Stichting Smarter Hospital en zo met City Garden Clinic. We hebben flink wat gebeld met Ruurd en dr. ABD, en uiteindelijk besloten we ‘gewoon maar te gaan’ en zijn we, vlak voor de tweede lockdown, naar Sierra Leone vertrokken. Wat daarna volgde was een rollercoaster aan ervaringen. Als mensen vragen ‘hoe was het?’ dan kan ik allemaal maar antwoorden ‘het was alles’. En dat was het ook: het was leuk, vermoeiend, spannend, moeilijk, leerzaam, zwaar, warm, eng, gezellig en deprimerend.

Ik was en ben ontzettend onder de indruk van de kwaliteit van zorg die ze wisten te waarborgen ondanks alle beperkingen. De vele soorten operaties die door 1 persoon werden uitgevoerd (dr. ABD) waar in Nederland een heel team chirurgen en de meest geavanceerde apparatuur beschikbaar zou zijn. De integriteit waarmee collega’s met hun patiënten omgaan, ondanks alle ellende die je op dagelijkse basis ziet. De onaflatende inzet van dr. ABD om het ziekenhuis, de community en in het groter geheel zijn land te verbeteren – eindelijk een hooggeplaatst iemand die het juist niet doet om alleen zijn eigen zakken te vullen. En daarbij zijn Sierra Leonezen een ontzettend warm, vriendelijk en gastvrij volkje. Ik heb zoveel lol gehad met collega’s, zoveel gelachen. In Nederland heb ik nog nooit zoveel werkplezier ervaren. Het was soms moeilijk om culturele gebruiken tegen te komen. Gebroken botten die in plaats van netjes gezet en gegipst in een kruidenmengsel gewikkeld worden (gevolg: de botten groeien scheef of soms zelfs niet aan elkaar). Vrouwenbesnijdenis dat alom gepraktiseerd wordt (wat mij als voormalig arts seksuele gezondheid bijzonder hard raakt). Mensen die thuis verzorgd worden door een verpleegkundige die een centje wil bijverdienen, maar hun patiënt pas veel te laat naar het ziekenhuis sturen als die verslechtert (en dus vaak in het ziekenhuis overlijdt). Een man die zegt dat hij beslist over de operatie van zijn vrouw (helaas voor hem dat hij een westerse dokter tegenover zich had die zijn vrouw ook een stem gaf). Wat in Nederland werkt, werkt niet per se en misschien zelfs helemaal niet Sierra Leone dus ik ben (bijna) nooit een discussie aangegaan, maar ik vond zulk soort dingen als hierboven wel moeilijk om te zien.

 

Op zulk soort momenten was het fijn om samen te zijn. Iemand uit je eigen leven met wie je kunt delen. Over het algemeen spendeerde we onze vrije tijd op ons balkon of struinend in de stad, of op het heerlijke rivierstrandje van Africa Beach in Makeni met een deel van de staf. Lekker spetteren en zwemmen en volleyballen of wat voor andere activiteit zich maar aandient. Iedereen is welkom!

In de tijd dat we daar werkten heeft Remi computerlessen gegeven aan de hele staf. Ze hadden al met westerse artsen gewerkt, maar een echte IT-specialist genoot celebrity status ;). Het ziekenhuis heeft recent een enorm groot verlies geleden: het overlijden van dr. Erdi in januari 2020. Niet alleen verloren ze een uitstekend arts, maar ook een visionair waarmee CGC gegroeid was tot wat het nu is, en gegroeid zou zijn tot nog veel verder. De Community Health Officers hebben praktisch al hun kennis aan haar te danken en ze werken zich een slag in de rondte, bijna ter ere van haar. En samen met de Stichting Smarter Hospital zetten we ons in om die toekomstige groei alsnog te waarborgen, hoewel het nu waarschijnlijk wat langzamer gaat. Want het zijn volhouders, die mensen daar. Schouders eronder en nooit opgeven, dat is hun ethos. Dus als mensen vragen hoe het was, dan zeg ik: het was alles. Maar bovenal was het echt heel bijzonder om een klein beetje deel te worden van het leven in Sierra Leone. Inmiddels zijn Remi en ik weer in Nederland maar zullen wij ons blijven inzetten voor City Garden Clinic in Makeni Sierra Leone. Ik ben nu medisch adviseur en bestuurslid van de Stichting Smarter Hospital en meer informatie over de stichting is te vinden op https://newwebsiteshf.smarter-hospital.nl/